ကရင္အမ်ိဳးသားသမိုင္း အပိုင္း (၁)

အမွာစာ

သမိုင္းသည္ လူ ့ယဥ္ေက်းမွဳ၏ ျဖတ္သန္းလာေသာမွတ္တမ္းတခုျဖစ္သည္။ သမိုင္းမွတ္တမ္းမရွိေသာ လူမ်ိဳးသည္လည္း လူ ့သမိုင္းမွေပ်ာက္ကြယ္သြားရမည္မွာ မုခ်ျဖစ္သည္။

ဘာသာ၊စာေပ၊ယဥ္ေက်းမွဳ၊ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာျဖင့္ျပည့္စံုေသာမိမိတို ့ကရင္လူမ်ိဳးသည္လည္း လူ ့ယဥ္ေက်းမွုအစဥ္အလာ သမိုင္းျဖစ္စဥ္အား ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ မွတ္တမ္းတင္ထားရွိရန္ အေရးၾကီးလွေပသည္။ ကရင္တမ်ိဳးသားလံုး ဖတ္ရွဴရန္နွင့္ အထူးသျဖင့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ကရင္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိလူမ်ိဳး၏သမိုင္း၊ယဥ္ေက်းမွဳ၊အေမြအနွစ္အားသိရွိထားရန္လိုျပီး၊ကမၻာတည္သ၍ မိမိတို ့လူမ်ိဳးမတိမ္ေကာ မပေပ်ာက္သြားနိဳင္ေရးနွင့္မားမားမတ္မတ္ရွင္သန္ရပ္တည္ေရးအတြက္ အမ်ိဳးသားေရး အသိစိတ္
တ္ျဖင့္ ၀ိုင္း၀န္းပံ့ပိုး လုပ္ေဆာင္သြာၾကရန္မွာ ကရင္တမ်ိဳးသားလံုး၏ သမိုင္းေပးတာ၀န္ၾကီးတရပ္ျဖစ္ပါသည္။
ဤစာအုပ္ေရးသားခဲ့သူ ဆရာၾကီးဦးပညာအားလည္ေကာင္း၊ဤ စာအုပ္အားမွတ္တမ္းတင္ထားရွိသူ ဆရာေတာ္ဦးပညာသုတ(သီရိမဂၤလာေက်ာင္းတိုက္၊က့ေဒါင့္ျမိဳ ့၊ပုသိမ္အေရွ ့ပိုင္း)အားလည္ေကာင္း၊ဤစာအုပ္အားေနာင္လာေနာက္သားမ်ားသိရွိနိဳင္ေစရန္ ဂရုတစိုက္အျမတ္တနိဳးသိမ္းဆည္းထားေသာ မာန္နာဲသိင္းေဖါ့ဍီး၊စ၀္ဆိုဒ္အြား တို ့အား ဤစာအုပ္ျဖင့္ဂါရ၀ျပဳပါသည္။
ေလးစားစြာျဖင့္
ေစာထာမဏိတ္၊
ေစာေက်ာ္ခြိ

ကရင္ရာဇ၀င္ဆရာၾကီးဦးပညာ၏ကရင္ရာဇ၀င္
၃-ၾကိမ္ေျမာက္ျပည္ေထာင္စုေန ့အထိမ္းအမွတ္

လူမ်ိဳးတစ္ရာ့တပါးသရုပ္ကား
ျမန္မာ(၇)မ်ိဳး၊တလိုင္း(၄)မ်ိဳး၊ရွမ္းမ်ိဳး(၃၀)၊ကုလားမ်ိဳး(၆၀)ဤသို ့အားျဖင့္ လူမ်ိဳးေပါင္း(၁၀၁)ျဖစ္သတည္း။
ျမန္မာလူမ်ိဳး(၇)မ်ိဳးတို ့ကား
(၁)ေတာင္သူ
(၂)ပ်ဴ
(၃)ကမ္းယံ
(၄)ေယာ
(၅)ရခိုင္
(၆)ဓါး၀ယ္
(၇)ျမန္မာ-အသို ့အားျဖင့္ျမန္မာ(၇)မ်ိဳးျဖစ္သတည္း။

တလိုင္း(၄)မ်ိဳးကား
(၁)မြန္သိ
(၂)မြန္နြန္
(၃)မြန္ဥာဏ္
(၄)မြန္ထာ တို ့ျဖစ္သတည္း။

ရွမ္မ်ိဳး(၃၀)ကား
(၁)လင္၊(၂)သက္၊(၃)ခ်င္း၊(၄)ဂံု၊(၅)ရင္း၊(၆)ဂဒူး၊(၇)ျမန္၊(၈)အေက်ာ္(၉)ဂင္၊(၁၀)ရွမ္း၊(၁၁)ဇ၀ါ၊
(၁၂)မ်က္နွာမဲ၊(၁၃)ကသည္း၊(၁၄)ေရမီးထြက္၊(၁၅)ကရက္၊(၁၆)လ၀၊(၁၇)ေလာ၊(၁၈)ပန္ေလာင္၊
(၁၉)ထရက္၊(၂၀)ယြန္၊(၂၁)ဓနဳ၊(၂၂)ဘအူ၊(၂၃)ကရင္၊(၂၄)ကခ်င္၊(၂၅)ေနာ၊(၂၆)ေယာန္၊
(၂၇)လ၀ိုက္၊(၂၈)တရုပ္၊(၂၉)ယိုးဒယား၊၃၀)အနဲ- အသို ့အားျဖင့္ရွမ္းမ်ိဳး(၃၀)ျဖစ္သတည္း။

ကုလားမ်ိဳး(၆၀)ဟုကား
(၁)သုတယ္၊(၂)ပုရေနၱ၊(၃)အာသံ၊(၄)ေယသူ၊(၅)ပန္းေသး၊ဂ(၆)ပဋိကၡယား၊(၇)ေနာင္လာ၊(၈)ကုလားျဖ၊
(၉)ဘရင္ဂ်ီ၊(၁၀)ဘာလီ၊(၁၁)လ၀ီ၊(၁၂)သီဟို၊(၁၃)သိန္း၊(၁၄)စနၵာ၊(၁၅)ေမာ၀ါ၊(၁၆)ေဒကို၊(၁၇)နာကို၊
(၁၈)ေဓာရာ၊(၁၉)မစိၧမာ၊(၂၀)ေဘာဓ၊(၂၁)သုတၱ၊(၂၂)ဓင္းက်ံ၊(၂၃)ဥျမ၊(၂၄)ဇိနပတၱံ၊(၂၅)ပူရံ၊
(၂၆)သင္းကြဲ၊(၂၇)ဏငုာတၱရာ၊(၂၈)သတၱတံ၊(၂၉)၀ိန္ရိုး၊(၃၀)ဘူလိ၊(၃၁)နကတၱိ၊(၃၂)မနၱရစ္၊
(၃၃)ေအာ္လံေတ၊(၃၄)ေအာ္လံတစ္၊(၃၅)ယစ္ပလစ္၊(၃၆)ေဟာရေတာ္၊(၃)ဇ၀ီ၊(၃၈)ပသီ၊(၃၉)ဟိနၵဴ၊
(၄၀)ကလယ္၊(၄၁)အဂၤလိပ္၊(၄၂)ျပင္သစ္၊(၄၃)ရုရွား၊(၄၄)ေက်းကုလား၊(၄၅)ဒံုးကုလား၊(၄၆)ေဇာ္ဂီ၊
(၄၇)မာလီ၊(၄၈)ေဘာရီ၊(၄၉)ေသာယုတ္၊(၅၀)လဟုတ္၊(၅၁)ေဒါရာ၊(၅၂)ခနၱီ၊(၅၃)သ်ွဴး၊(၅၄)တပသီ၊
(၅၅)ဟာရီ၊(၅၆)လာကာ၊(၅၇)ပိစၧေဒၚလာ၊(၅၈)ေဒါရတာ၊(၅၉)ဘဂၤါလီ၊(၆၀)ဗာရာဏသီ- အသို ့အားျဖင့္ကုလားမ်ိဳး(၆၀)ျဖစ္သတည္း။
ထိုလူမ်ိဳး(၁၀၁)ပါးတို ့သည္ဇဗဴဒိပ္၀ယ္ မိမိတို ့ေဒသ၌တိုင္းာၾကီးခရိုင္နိုင္ငံပိုင္းျခားလွ်က္အသီးသီးကိုယ္ ့မင္းကိုယ္ ့ခ်င္းနွင့္ေနထိုင္ၾကေလသည္။ ဤကားဇဗဴဒိပ္ၾကမ္းလာစကားစုတည္း။
မွတ္ခ်က္-ဤဇဗဴဒိပ္ၾကမ္းတြင္ကရင္သည္ရွမ္း(၃)မ်ိဳးတြင္ပါ၀င္၍တိုင္းျပည္ခရိုင္၊
၊ေနာင္ပုလဲ၊ၾကက္ဖိုးၾကီး၊ၾကက္ဖိုးကေလး၊လြယ္ေကာ္ စေသာျမိဳ ့မ်ား၌ ကရင္နီေစာ္ဘြားၾကီးမ်ားယခုကာလတိုင္ေအာင္ထင္ရွားရွိသျဖင့္ က်ြနု္ပ္တို ့ေရးသားလတၱံေသာကရင္(၃)မ်ိဳးတြင္ရွမ္းကရင္သည္ဤဇဗူတံဆိပ္နွင့္ညီညြတ္ေလသည္။

ကရင္လူမ်ိဳးျဖစ္ေပၚလာပံု
သု၀ဏဘူမိတိုင္းသည္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားမပြင့္ခင္ကတည္းအခါက ကရဏကတိုင္းဟုတြင္သည္။ထိုအခါကာလက ကြင္းျပင္ေျမလီ၌ေနေသာကရဏကတိုင္းသားလူအမ်ားကိုမြန္္ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ေတာေတာင္၌
ေနေသာကရဏကတိုင္းသားလူအမ်ားကို ကရက္ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ေနာက္ကာလေရြ ့ေလွ်ာၾက၍ကရင္ျဖစ္လာသည္။

ကရင္ဦးစြာျဖစ္ေပၚလာပံု
ေသာဠႆရဌဒီပနီၾကမ္းတြင္လက္ျဖင့္ေတာင္ယာခုတ္ျခင္း၊စူးထိုးျခင္းစေသာအမွဳကိုျပဳတတ္ေသာေၾကာင့္
ပါဠိဘာသာျဖင့္ကရက္လူမ်ိဳးဟုေခၚၾက၍ ေနာက္ေနာင္ေသာအခါ ကာလေရြ ့ေလွ်ာသျဖင့္ပါဠိပ်က္လွ်က္ကရင္ဟုေခၚၾကသည္ဟု၍ဆိုေလသည္။ ကရဏကတိုင္းသားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ကရက္ဟုေခၚၾကသည္၊ကရက္မွကရင္ျဖစ္လာသည္။

ရွမ္းကရင္လူမ်ိဳးအေၾကာင္း
ျမန္မာဘုရင္ကို ဘိုးေတာ္မင္းတရားလက္ထက္ သကၠရာဇ္(၁၁၅၉)ခုနွစ္ တေကါင္းလျပည့္ေက်ာ္(၃)ရက္ေန့ေငြေတာင္ကရင္နီေစာ္ဘြားကသမီးကညာဆက္သေရာက္သည္။
ေငြေတာင္ေစာ္ဘြားကိုလည္းဆင္ေပါက္တစ္စီးေပးေတာ္မူသည္ဟုကုန္းေဘာင္ မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ၾကီးစာအုပ္စာမ်က္နွာနံပါတ္၆၉၉တြင္ပါသည္။

ကရင္လူမ်ိဳးေဒသနွင့္ဓေလ့
အက်ဥ္းအားျဖင့္ရွမ္းကရင္၊ျမန္မာ၊တလိုင္းကရင္ဟူ၍(၃)မ်ိဳးရွိသည္။ ရွမ္းကရင္မွာရွမ္းျပည္၌ေမြးဖြား၍ရွမ္းလူမ်ိဳးတို ့မွဆင္းသက္ေပါက္ဖြားသည္။ ရွမ္းအစဘိနၷက၊ဘိနၷအစ တေကာင္းက၊တေကာင္းအစသာကီယ၊သာကီယအစမဟာသမၼတက၊မဟာသမၼတအစကမၻာဦးက၊
ဥပါတ္ျဖစ္လာေသာျဗဟၼာလူမ်ိဳးတို ့ပင္တည္း။တလိုင္းကရင္တို ့ကားတလိုင္းလူမ်ိဳးတို ့မွဆင္းသက္ေပါက္ဖြားသည္။တလိုင္းအစမြန္မ်ိဳးက၊မြန္အစျဗဟၼဏ၊ျဗဟၼဏအစကမၻဦးျဗဟၼာလူန်ိဳးတို ့ပင္တည္း။ဤကားကရင္လူမ်ိဳးတို ့၏မူလရင္းေဒသနွင့္ဆင္းသက္ေပါက္ဖြားလာေသာမူလရင္း၀ိသတို ့ကိုျပ၍မည္သည့္လူမ်ိဳးမဆိုကမၻဦးအခါ ဥပပါတ္ျဖစ္ေသာျဗဟၼာလူမ်ိဳးတို ့ကစ၍ေပါက္ဖြားဆင္းသက္ေၾကာင္းကိုျပခဲ့ေသာစကားရပ္တည္း။